Hệ thống camera giám sát giao thông dùng trí tuệ nhân tạo tại Hà Nội ngày càng phổ biến, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý và đảm bảo an toàn. Tuy nhiên, kèm theo đó là muôn kiểu chiêu trò che biển số nhằm né tránh sự phát hiện của ‘mắt thần’ AI. Bài viết sẽ cùng bạn điểm qua các hình thức tinh vi được áp dụng trên đường phố, từ đó hiểu rõ hơn về thực trạng này.
Hệ thống camera AI giám sát giao thông tại Hà Nội
Trong bối cảnh đô thị hóa nhanh chóng, Hà Nội đã triển khai hệ thống camera giám sát giao thông ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) nhằm kiểm soát và xử phạt vi phạm. Đây là bước tiến quan trọng giúp nâng cao khả năng quản lý lưu lượng giao thông, nhận diện chính xác các lỗi vi phạm và đồng thời tăng cường tính minh bạch trong công tác xử lý. Với việc áp dụng công nghệ hiện đại, thành phố đang hướng đến một môi trường giao thông văn minh và an toàn hơn.
Công nghệ và chức năng của hệ thống camera AI
Hệ thống camera AI tại Hà Nội không chỉ đơn thuần là thiết bị ghi hình mà còn được tích hợp các thuật toán nhận diện biển số xe, phân tích hành vi tham gia giao thông và phát hiện vi phạm như vượt đèn đỏ, đi ngược chiều hay chạy quá tốc độ. Công nghệ này cho phép tự động hóa quy trình giám sát với độ chính xác cao, giảm thiểu sự can thiệp thủ công và nâng cao hiệu quả xử lý vi phạm. Nhờ đó, các cơ quan quản lý có thể theo dõi tình hình giao thông theo thời gian thực đồng thời lưu trữ dữ liệu phục vụ phân tích.
Mục tiêu nâng cao hiệu quả quản lý giao thông
Mục tiêu lớn nhất khi triển khai hệ thống camera AI là giảm thiểu tai nạn và ùn tắc giao thông bằng cách tăng cường kiểm soát các hành vi vi phạm. Việc xử phạt dựa trên hình ảnh giúp hạn chế tình trạng nhờ vả, xin xỏ, đồng thời tạo sự răn đe mạnh mẽ đối với người tham gia giao thông. Hệ thống này cũng hỗ trợ các lực lượng chức năng có căn cứ pháp lý rõ ràng khi xử lý vi phạm, từ đó xây dựng văn hóa tham gia giao thông có trách nhiệm hơn trong cộng đồng.
Tác động tích cực tới ý thức người tham gia giao thông
Sự hiện diện của ‘mắt thần’ AI khiến nhiều người đi đường thận trọng hơn trong việc chấp hành luật lệ như đội mũ bảo hiểm, không sử dụng điện thoại khi lái xe hay không vượt đèn đỏ. Từ đó, ý thức chung về an toàn giao thông từng bước được nâng lên rõ rệt. Ngoài ra, hệ thống cũng tạo ra một môi trường giám sát liên tục làm giảm đáng kể các hành vi gây mất trật tự hoặc nguy hiểm trên các tuyến đường chính của thủ đô.
Các chiêu trò che biển số để né ‘mắt thần’ AI
Bên cạnh những thành công trong việc giám sát và kiểm soát giao thông, hệ thống camera AI cũng phải đối mặt với nhiều thủ thuật tinh vi nhằm che chắn biển số xe để thoát khỏi sự nhận diện. Những phương pháp này đa dạng và ngày càng được cải tiến nhằm chống lại hiệu quả của công nghệ nhận dạng hiện đại. Các tài xế và người điều khiển phương tiện thường tận dụng những vật dụng đơn giản nhưng rất khó bị phát hiện để thực hiện chiêu trò này.
Sử dụng băng dính, khẩu trang để che biển số
Một trong những cách phổ biến nhất mà lái xe áp dụng là dùng băng dính màu đen hoặc khẩu trang y tế kéo căng che lấp một phần hoặc toàn bộ biển số xe. Phương pháp này rất dễ thực hiện và nhanh chóng thay đổi tùy theo tình huống di chuyển ngoài đường. Tuy nhiên hành động này không chỉ vi phạm luật mà còn gây khó khăn cho việc nhận dạng phương tiện khi xảy ra vi phạm hoặc tai nạn.
Một tài xế xe ôm công nghệ đón khách khi biển số đã bị che phần số cuối bằng miếng băng dính đen.
Dán hình hoạt hình, bao tải, hàng hóa lên biển số
Ngoài băng dính hay khẩu trang, nhiều người còn sử dụng các loại miếng dán hình hoạt hình sinh động hoặc tận dụng bao tải cùng hàng hóa chất lên trước biển số để ngăn camera nhận diện. Đây được xem là chiêu trò khá sáng tạo nhưng cũng rất phản cảm khi vừa làm mất mỹ quan đường phố vừa ảnh hưởng trực tiếp đến việc đảm bảo an ninh trật tự. Nhiều shipper hoặc tài xế dịch vụ gọi xe cũng thường xuyên áp dụng thủ thuật này nhằm tránh bị phạt khi vi phạm luật giao thông.
Tài xế xe ôm công nghệ dùng miếng dán hoạt hình để che một phần biển số xe.
Nhiều shipper chở hàng cố tình để bao tải, hàng hóa che biển số khi lưu thông.
Vẽ hoặc sơn lên biển số gây khó khăn nhận diện
Không ít trường hợp chủ phương tiện còn dùng sơn dầu hoặc bút vẽ tay để tô chỉnh lại ký tự trên biển số nhằm đánh lạc hướng phần mềm nhận diện của hệ thống camera AI. Dù phương pháp này khá thô sơ nhưng lại khiến cho việc xác định danh tính phương tiện gặp rất nhiều trở ngại khi dữ liệu hình ảnh không rõ nét hoặc bị biến dạng màu sắc. Hành vi này không chỉ phi pháp mà còn gây trở ngại cho việc xử lý kịp thời các sự cố trên đường phố.
Thực trạng và các đối tượng thường xuyên sử dụng chiêu trò
Việc cố tình che khuất biển số diễn ra khá phổ biến ở nhiều tuyến phố Hà Nội với đa dạng nhóm đối tượng. Không chỉ riêng tài xế chuyên nghiệp mà ngay cả người dân bình thường cũng từng bước áp dụng những thủ thuật nhằm trốn tránh sự giám sát của hệ thống camera AI. Điều này đã tạo ra thách thức lớn cho lực lượng chức năng trong việc duy trì trật tự an toàn giao thông.
Tài xế xe ôm công nghệ và shipper là nhóm phổ biến
Trong bối cảnh dịch vụ vận chuyển phát triển mạnh mẽ, nhiều tài xế xe ôm công nghệ hay shipper thường xuyên đứng đầu danh sách những người sử dụng chiêu trò che chắn biển số nhằm tránh bị phát hiện khi vi phạm luật lệ giao thông. Các tuyến đường đông đúc như Hai Bà Trưng hay Nguyễn Trãi luôn vô cùng nhộn nhịp với những chiếc xe có phần biển số bị phủ kín bằng đủ loại vật liệu khác nhau, gây khó khăn lớn cho việc điều phối và xử lý.
Trên nhiều tuyến phố của Thủ đô, không khó để bắt gặp những tài xế xe ôm công nghệ, shipper cố tình che biển số.
Người dân bình thường cũng có hành vi tương tự
Không chỉ giới tài xế chuyên nghiệp mà ngay cả người dân đi lại hàng ngày cũng đôi khi cố tình phủ kín hoặc làm mờ biển kiểm soát để né tránh ‘mắt thần’ AI. Hành động này xuất hiện ở nhiều tuyến đường chính như Giải Phóng hay Láng Hạ và góp phần làm suy giảm hiệu quả của hệ thống giám sát hiện đại vốn đã đầu tư không nhỏ về mặt kỹ thuật lẫn nhân lực.
Không chỉ các tài xế xe ôm hay shipper, tình trạng che biển số còn xuất hiện ở nhiều người dân. Trong ảnh là một người điều khiển phương tiện trên đường Giải Phóng, che biển số và không đội mũ bảo hiểm.
Tác động tiêu cực đến việc giám sát và xử lý vi phạm
Chính những chiêu trò tinh vi trong việc che chắn biển số đã gây ra rất nhiều khó khăn cho lực lượng chức năng trong quá trình nhận dạng phương tiện vi phạm qua hình ảnh ghi lại từ camera AI. Điều này khiến tỷ lệ xử phạt giảm sút đồng thời làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín của hệ thống quản lý hiện đại đang được kỳ vọng là giải pháp căn bản cho vấn đề ùn tắc và tai nạn giao thông tại thủ đô.
Ý kiến chuyên gia và phản hồi từ lực lượng chức năng
Những vấn đề nảy sinh liên quan đến chiêu trò né tránh camera AI được các chuyên gia lĩnh vực giao thông đô thị đánh giá rất nghiêm túc. Đồng thời lực lượng chức năng cũng đưa ra những biện pháp quyết liệt nhằm nâng cao hiệu quả quản lý cũng như hạn chế tối đa hành vi sai trái đang diễn ra trên thực tế.
Đánh giá về hiệu quả hệ thống camera AI trong giám sát giao thông
Theo các chuyên gia nghiên cứu về công nghệ đô thị thông minh, hệ thống camera AI đã đem lại bước tiến dài trong việc kiểm tra lưu lượng và phát hiện sai phạm trên đường phố Hà Nội. Mặc dù còn tồn tại một vài hạn chế do yếu tố khách quan như chiêu trò che chắn hay môi trường ánh sáng kém nhưng tổng thể công nghệ vẫn được đánh giá cao về độ chính xác cũng như khả năng vận hành liên tục suốt 24 giờ.
Khó khăn do hành vi cố tình che biển kiểm soát
Đại diện Phòng CSGT Công an TP Hà Nội cho biết sẽ tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp cố tình dán, che biển kiểm soát nhằm đối phó.
Lực lượng cảnh sát giao thông đã thừa nhận rằng hành vi cố tình sử dụng vật liệu để phủ lên hoặc sửa đổi bảng số gây ra rất nhiều trở ngại cho hệ thống giám sát tự động. Việc này không chỉ làm tăng chi phí vận hành do phải tổ chức thêm lực lượng tuần tra mà còn khiến quá trình xét xử các trường hợp vi phạm kéo dài hơn do thiếu chứng cứ xác thực từ dữ liệu hình ảnh máy móc thu thập được.
Đại diện Phòng CSGT Công an TP Hà Nội cho biết sẽ tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp cố tình dán, che biển kiểm soát nhằm đối phó.
Kế hoạch tăng cường xử lý vi phạm trong thời gian tới
Trước thực trạng đó, cơ quan chức năng đã lên kế hoạch phối hợp chặt chẽ giữa bộ phận kỹ thuật lẫn cán bộ tuần tra địa bàn nhằm phát hiện kịp thời những trường hợp chủ phương tiện lách luật nhờ chiêu trò phủ kín bảng số. Song song đó là chương trình tuyên truyền sâu rộng về hậu quả pháp lý cũng như nguy cơ tiềm ẩn do hành vi thiếu ý thức gây nên nhằm nâng cao trách nhiệm cá nhân mỗi người khi tham gia giao thông trên địa bàn thành phố.
Quy định pháp luật về xử phạt hành vi che biển số xe
Mức phạt theo Nghị định 168/2024/NĐ-CP đối với xe máy
Theo quy định tại điểm b khoản 3 Điều 14, Nghị định 168/2024/NĐ-CP, người điều khiển xe máy bị phạt tiền từ 4 – 6 triệu đồng nếu cố tình che biển số xe máy.
Theo quy định mới nhất ban hành vào năm 2024, người điều khiển xe máy nếu cố tình làm mờ hoặc phủ kín phần ký hiệu trên bảng số sẽ chịu mức phạt tiền nghiêm khắc dao động từ 4 đến 6 triệu đồng tùy theo mức độ vi phạm. Đây là mức phạt đáng kể nhằm mục đích răn đe mạnh mẽ thái độ thiếu trách nhiệm với trật tự an toàn giao thông chung.
Theo quy định tại điểm b khoản 3 Điều 14, Nghị định 168/2024/NĐ-CP, người điều khiển xe máy bị phạt tiền từ 4 – 6 triệu đồng nếu cố tình che biển số xe máy.
Hình thức xử lý đối với các loại phương tiện khác
Hệ quả và khuyến nghị nâng cao ý thức tham gia giao thông
Ảnh hưởng đến an toàn giao thông và công tác quản lý
Khuyến khích văn minh giao thông và chấp hành pháp luật
Ý kiến người dân về hành vi thiếu văn minh khi tham gia giao thông
Việc liên tục xuất hiện những muôn kiểu chiêu trò che chắn bảng số không chỉ làm giảm hiệu quả của hệ thống giám sát tiên tiến mà còn góp phần làm suy giảm ý thức tôn trọng pháp luật của một bộ phận người dân. Do đó cần thiết phải tăng cường hoạt động giáo dục tuyên truyền kết hợp với chế tài xử lý nghiêm khắc nhằm xây dựng nền văn hóa giao thông văn minh – an toàn hơn cho tất cả mọi người trên mọi tuyến đường của Thủ đô.
Ý kiến người dân về hành vi thiếu văn minh khi tham gia giao thông
Nhìn nhận thực trạng muôn kiểu chiêu trò né ‘mắt thần’ AI cần sự chung tay nâng cao ý thức cộng đồng
Muôn kiểu chiêu trò che biển né ‘mắt thần’ AI trên đường phố Hà Nội đã trở thành một bài toán nan giải dù hệ thống camera giám sát ngày càng tinh vi hơn. Thực trạng này không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả quản lý giao thông mà còn phản ánh tâm lý né tránh trách nhiệm của một bộ phận nhỏ người tham gia lưu thông. Để cải thiện tình hình một cách bền vững cần sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan chức năng cùng với ý thức tự giác tuân thủ luật lệ của mỗi cá nhân nhằm xây dựng môi trường giao thông an toàn – văn minh hơn.
