Một trong những hãng xe điện nổi bật tại Trung Quốc vừa phải đối mặt với khủng hoảng nghiêm trọng khi khoản nợ xấu lên tới 1,4 tỷ USD, trong khi doanh thu lao dốc gần 98%. Tình trạng này đã khiến nhân viên biểu tình vì bị nợ lương, tạo nên làn sóng chấn động trong ngành công nghiệp EV vốn đang phát triển nhanh tại đất nước tỉ dân. Bài viết phân tích chi tiết nguyên nhân và hệ quả của sự sụp đổ đầy bất ngờ này.
Quá trình phát triển và chiến lược ban đầu của hãng xe điện Trung Quốc
Hãng xe điện này từng được đánh giá là một trong những startup tiềm năng trên thị trường ô tô điện của Trung Quốc. Từ những bước đi đầu tiên, họ đã xác định mục tiêu rõ ràng hướng về phân khúc thị trường phổ thông với mong muốn đem lại phương tiện di chuyển sạch, giá cả hợp lý cho đông đảo người dùng. Điều này giúp thương hiệu nhanh chóng tạo dựng vị trí và ghi dấu ấn trong mắt đại đa số khách hàng nội địa.
Nhà máy sản xuất xe điện Trung Quốc
Khởi đầu và mục tiêu hướng đến thị trường phổ thông
Ngay từ thời điểm thành lập, hãng xe điện này đã đặt ra mục tiêu cung cấp các mẫu xe có giá phù hợp với khả năng tài chính của đại đa số người tiêu dùng tại Trung Quốc. Họ tin rằng việc phổ cập ô tô điện sẽ giúp tăng cường nhận thức về môi trường cũng như thúc đẩy quá trình chuyển đổi năng lượng xanh trên diện rộng.
Chiến lược giá rẻ lấy thị phần làm trọng tâm
Thay vì tập trung vào lợi nhuận ngay từ đầu, công ty chọn cách bán ra các mẫu xe với mức giá thấp hơn nhiều so với đối thủ nhằm nhanh chóng chiếm lĩnh thị phần. Chiến lược này từng mang lại hiệu quả đáng kể khi lượng khách hàng tăng mạnh, đồng thời giúp thương hiệu trở nên quen thuộc và phổ biến hơn.
Đầu tư lớn và thành công nổi bật năm 2022
Năm 2022 được xem là giai đoạn đỉnh cao mà hãng đạt được nhiều thành tựu rực rỡ nhờ dòng vốn đầu tư mạnh mẽ từ các nhà tài trợ. Nhà máy mới với công nghệ hiện đại được xây dựng đồng thời mở rộng mạng lưới phân phối toàn quốc. Doanh số bán hàng tăng vọt giúp công ty trở thành một trong những cái tên đáng chú ý nhất trong ngành xe điện Trung Quốc thời điểm đó.
Nguyên nhân dẫn đến khủng hoảng tài chính và sụp đổ
Dù có những kết quả khả quan ban đầu, hãng xe điện này dần rơi vào vòng xoáy tài chính khó kiểm soát do áp lực mô hình kinh doanh dựa trên bán lỗ và sự phụ thuộc quá mức vào nguồn vốn bên ngoài để duy trì hoạt động. Việc gọi vốn thất bại cùng khoản nợ xấu khổng lồ đã khiến tình hình trở nên tồi tệ hơn bao giờ hết.
Mô hình bán lỗ và phụ thuộc nguồn vốn mới
Chiến lược bán giá thấp kèm theo nhiều chương trình khuyến mãi khiến hãng không thể tạo ra lợi nhuận thực sự. Thay vào đó, họ phải liên tục huy động tiền từ các vòng gọi vốn mới để duy trì sản xuất và tiếp thị. Mô hình này gây áp lực lên cân đối tài chính lâu dài khi chi phí vận hành lớn nhưng nguồn thu chưa đủ bù đắp.
Vỡ vòng gọi vốn Series E trị giá hơn 600 triệu USD
Nỗ lực gọi vốn ở vòng Series E thất bại nghiêm trọng, khi các nhà đầu tư tỏ ra e dè do dấu hiệu mất ổn định tài chính và triển vọng lợi nhuận hạn chế. Khoản tiền dự kiến hơn 600 triệu USD không thể được giải ngân đúng kế hoạch, tạo cú sốc lớn khiến hoạt động sản xuất bị đình trệ và kế hoạch phát triển bị phá sản.
Tình trạng nợ xấu lên đến 1,4 tỷ USD và dừng sản xuất liên tục
Khoản nợ khó đòi tăng vọt đến mức báo động khiến công ty mất khả năng thanh toán đối với nhiều đối tác cung ứng linh kiện quan trọng. Sự gián đoạn nguồn cung dẫn đến việc ngưng trệ dây chuyền sản xuất kéo dài nhiều tháng liền, ảnh hưởng trực tiếp tới khả năng giao hàng và niềm tin của khách hàng.
Doanh số giảm mạnh, mất gần 98% trong tháng đầu năm 2025
Bước sang năm 2025, doanh thu của hãng giảm sút thê thảm tới mức gần như ‘bốc hơi’ gần hết chỉ trong tháng đầu tiên. Lượng đơn đặt hàng giảm mạnh phản ánh rõ nét sự mất niềm tin từ thị trường cũng như tác động tiêu cực từ cuộc khủng hoảng nội tại mà hãng đang đối mặt.
Tác động tiêu cực đến hoạt động sản xuất và nhân sự
Hậu quả từ khủng hoảng tài chính đã lan rộng ra toàn bộ hệ thống vận hành nội bộ của công ty. Từ việc các nhà cung cấp tổ chức biểu tình đòi thanh toán nợ đến bộ phận nghiên cứu phát triển cũng như nhân viên gặp khó khăn nghiêm trọng về lương thưởng và điều kiện làm việc.
Đại diện đại lý đòi thanh toán tại trụ sở của hãng xe
Nhà cung cấp tập trung biểu tình đòi thanh toán nợ tại trụ sở chính ở Thượng Hải
Không thể chịu đựng thêm việc bị chậm trả tiền hàng kéo dài, nhiều đơn vị cung ứng đã tụ tập trước cổng trụ sở chính tại Thượng Hải để phản đối yêu cầu thanh toán ngay lập tức. Hoạt động biểu tình gây áp lực lớn cho ban lãnh đạo đồng thời làm xấu hình ảnh công ty trên truyền thông.
Khủng hoảng ảnh hưởng tới bộ phận nghiên cứu, phát triển và nhân viên
Nguồn lực hạn chế buộc đội ngũ R&D phải cắt giảm nhiều dự án quan trọng. Nhân viên phải làm việc trong điều kiện thiếu thốn trang thiết bị hỗ trợ kỹ thuật hiện đại cũng như lo lắng về tương lai nghề nghiệp do công ty liên tục sa thải để giảm chi phí.
Tình trạng chậm lương, cắt giảm nhân sự và sa thải hàng loạt
Nhiều nhân viên bị nợ lương kéo dài dẫn đến bức xúc gia tăng gây nên làn sóng đình công nội bộ quy mô nhỏ nhưng lan rộng tại nhiều nhà máy và văn phòng chi nhánh. Ban quản lý đành phải tiến hành cắt giảm số lượng lao động nhằm tiết kiệm chi phí vận hành tối đa.
Thất bại trong chuyển hướng phân khúc cao cấp và ảnh hưởng chiến lược quản lý
Dù nhận thấy xu hướng nâng cao chất lượng sản phẩm là cần thiết, công ty đã thất bại khi cố gắng chuyển hướng sang dòng xe cao cấp mà không tạo được lòng tin nơi khách hàng vốn đã quen thuộc với thương hiệu giá rẻ. Sự thiếu nhất quán trong chiến lược quản lý càng làm tăng thêm khó khăn.
Sản phẩm cao cấp không được khách hàng tin tưởng vì thương hiệu giá rẻ
Việc định vị thương hiệu gắn liền với phân khúc bình dân khiến người tiêu dùng khó chấp nhận các mẫu xe có giá thành cao hơn dù sở hữu tính năng vượt trội. Điều này gây trở ngại lớn cho kế hoạch mở rộng tệp khách hàng sang nhóm thị trường thu nhập cao.
Chiến lược chuyển đổi không rõ ràng gây tồn kho ứ đọng
Khâu quản lý tồn kho yếu kém khiến lượng sản phẩm chưa tiêu thụ ngày càng tích tụ nhiều tại kho bãi. Việc không có kế hoạch cụ thể để xử lý hoặc tái cơ cấu dòng sản phẩm dẫn đến tổn thất tài chính nghiêm trọng cùng áp lực lưu kho gia tăng.
Phân tích sai lầm của ban lãnh đạo trong việc tập trung vào kênh B2B
Ban điều hành đặt cược quá nhiều vào kênh phân phối doanh nghiệp thay vì cân bằng giữa B2B và B2C, điều này làm giảm tính linh hoạt trong bán hàng đồng thời bỏ qua thị hiếu thay đổi nhanh chóng của người tiêu dùng cá nhân – nhóm khách hàng quyết định sự sống còn lâu dài cho dòng sản phẩm mới.
Bối cảnh rộng lớn của ngành xe điện Trung Quốc hiện nay
Ngành công nghiệp xe điện Trung Quốc đang trải qua giai đoạn bùng nổ với sự tham gia mạnh mẽ từ rất nhiều startup nhờ chính sách ưu đãi hấp dẫn từ phía chính phủ. Tuy nhiên, mặt trái là tình trạng dư thừa năng lực sản xuất nghiêm trọng cùng cuộc cạnh tranh về giá cả ngày càng khốc liệt khiến không ít doanh nghiệp nhỏ phải đối mặt nguy cơ phá sản.
Đại diện đại lý đòi thanh toán tại trụ sở của hãng xe
Làn sóng startup EV bùng nổ nhờ chính sách ưu đãi của chính phủ
Chính quyền trung ương và địa phương tung ra nhiều gói hỗ trợ về thuế cũng như miễn giảm phí đăng ký để thúc đẩy phát triển xe xanh. Điều này kích thích sự xuất hiện dày đặc các doanh nghiệp trẻ tham gia vào lĩnh vực EV nhằm tận dụng cơ hội thị trường rộng lớn chưa được khai phá hết.
Tình trạng dư thừa công suất sản xuất, cung vượt cầu nghiêm trọng
“Cuộc chạy đua mở rộng nhà máy diễn ra nhanh chóng dẫn tới việc sản lượng được tạo ra vượt xa tốc độ tiêu thụ thực tế trên thị trường nội địa hiện nay. Hậu quả là các đơn vị phải vật lộn tìm cách giải phóng hàng tồn kho đồng thời chịu áp lực giảm giá để kích cầu bán hàng.”
Cuộc chiến giá cả gay gắt khiến nhiều hãng buộc phải bán lỗ
“Việc cạnh tranh không lành mạnh bằng cách hạ thấp giá xuống mức dưới chi phí khiến nhiều doanh nghiệp nhỏ rơi vào thế khó khăn tài chính trầm trọng. Chiến thuật bán phá giá tuy giúp phần nào tăng trưởng khu vực thị phần nhưng lại tiềm ẩn nguy cơ dẫn đến phá sản nếu duy trì lâu dài.”
Dự báo tương lai ngành xe điện Trung Quốc và tác động đối với các hãng nhỏ
“Bước sang giai đoạn mới sau những biến động vừa qua, ngành xe điện Trung Quốc sẽ chứng kiến sự siết chặt quản lý tồn kho cũng như chuyển hướng tập trung sang cải thiện chất lượng sản phẩm cùng dịch vụ hậu mãi nhằm lấy lại niềm tin người tiêu dùng một cách bền vững hơn.
Siết chặt quản lý tồn kho, chuyển trọng tâm sang chất lượng và dịch vụ hậu mãi
Ngành công nghiệp sẽ chú trọng xây dựng hệ thống quản trị hiệu quả nhằm hạn chế tối đa tồn kho không cần thiết đồng thời nâng cao trải nghiệm khách hàng qua các dịch vụ chăm sóc sau bán nhằm duy trì mối quan hệ lâu dài.
Nhiều thương hiệu EV non trẻ có nguy cơ bị đào thải trong vài năm tới
Các startup thiếu kinh nghiệm hoặc nguồn lực tài chính yếu sẽ khó đứng vững trước sức ép cạnh tranh khốc liệt từ các tên tuổi lớn hơn có kinh nghiệm vận hành chuyên nghiệp cũng như mạng lưới phân phối rộng.
Chuyên gia nhận định về khả năng cạnh tranh và xu hướng thị trường
Các chuyên gia kỳ vọng thị trường sẽ dần chuyển mình qua các giải pháp sáng tạo tích hợp trí tuệ nhân tạo hay pin thế hệ mới giúp nâng cao hiệu suất vận hành song song với chiến lược cá nhân hóa nhằm đáp ứng nhu cầu đa dạng hơn.
Kết luận về sự sụp đổ mang tính tất yếu của hãng xe điện Trung Quốc
Sự sụp đổ của hãng xe điện này không chỉ là câu chuyện riêng mà còn phản ánh quá trình thanh lọc nghiêm ngặt đang diễn ra trên toàn ngành công nghiệp EV Trung Quốc hiện nay. Những bài học về mô hình kinh doanh thiếu bền vững, chiến lược quản lý chưa phù hợp cùng áp lực cạnh tranh khốc liệt đều góp phần khiến hàng loạt thương hiệu trẻ đứng trước nguy cơ biến mất hoặc phải tái cấu trúc căn bản để tồn tại.
