Tình trạng doanh nghiệp ‘ma’ lợi dụng kẽ hở pháp luật để nhập khẩu siêu xe dưới hình thức quà biếu, tặng đang gây ra nhiều hệ lụy trong quản lý ô tô nhập khẩu. Bài viết này sẽ phân tích những cách nào chặn cửa doanh nghiệp ‘ma’ được tặng siêu xe, tập trung vào các biện pháp quản lý nghiêm ngặt, minh bạch định giá và giám sát sử dụng nhằm bảo đảm sự lành mạnh của thị trường.
Đề xuất các biện pháp quản lý nhập khẩu ô tô không nhằm mục đích thương mại
Việc nhập khẩu ô tô dùng làm quà biếu, tặng đã trở thành điểm nóng trong công tác quản lý hiện nay. Để kiểm soát hiệu quả, các cơ quan chức năng cần thiết lập những quy định rõ ràng và chặt chẽ với đối tượng doanh nghiệp tham gia nhập khẩu. Qua đó, hạn chế tối đa việc doanh nghiệp “ma” sử dụng giấy phép giả hoặc hình thức mập mờ để tránh thuế và giám sát chuyên sâu từ nhà nước.
Bộ Công Thương đề xuất chỉ doanh nghiệp được cấp phép mới được nhập xe biếu tặng
Quy định nhập khẩu chỉ qua doanh nghiệp có giấy phép theo Nghị định 116
Một trong những bước then chốt để ngăn chặn tình trạng nhập khẩu xe trá hình chính là giới hạn quyền nhập ô tô quà biếu, tặng chỉ dành cho những doanh nghiệp đã được cấp phép hợp lệ theo Nghị định 116. Điều này giúp đảm bảo tính minh bạch và khả năng truy xuất nguồn gốc doanh nghiệp khi thực hiện thủ tục nhập khẩu, đồng thời loại bỏ các tổ chức không đủ tiêu chuẩn hoặc hoạt động không minh bạch khỏi chuỗi cung ứng.
Ngăn chặn doanh nghiệp “ma” và hoạt động nhập siêu xe trá hình
Doanh nghiệp ‘ma’ thường lợi dụng việc thiếu kiểm soát về nhân sự cũng như hồ sơ pháp lý để tạo vỏ bọc hợp pháp cho hoạt động nhập khẩu xe sang dưới dạng quà tặng. Do đó, ngoài việc siết chặt điều kiện cấp phép, cần phải áp dụng các biện pháp kỹ thuật như xác thực danh tính người đứng đầu, đánh giá hoạt động tài chính và lịch sử kinh doanh để phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường hoặc giả mạo.
Hạn chế việc né chính sách nhập khẩu bằng cách siết điều kiện doanh nghiệp nhập khẩu
Không chỉ đơn thuần là cấp giấy phép, việc nâng cao tiêu chuẩn về năng lực tài chính, uy tín và trách nhiệm của doanh nghiệp nhập khẩu sẽ góp phần giảm thiểu hành vi lách luật qua các thủ thuật chuyển đổi chủ thể hay thành lập các công ty con không rõ ràng. Việc này cũng giúp làm trong sạch thị trường và hỗ trợ nhà nước trong quá trình kiểm tra sau thông quan.
Kẽ hở trong cơ chế định giá, hậu kiểm và minh bạch dữ liệu
Cơ chế định giá khai báo trị giá hàng hóa nhập khẩu luôn là điểm yếu dễ bị lợi dụng để trốn thuế đối với dòng xe sang được đưa về dưới dạng quà tặng. Việc khai báo thấp hơn giá trị thực tế không chỉ ảnh hưởng đến nguồn thu ngân sách mà còn làm méo mó thị trường phân phối ô tô xa xỉ. Một hệ thống hậu kiểm chặt chẽ cùng dữ liệu minh bạch là yêu cầu bắt buộc để xử lý triệt để vấn đề này.
Hàng loạt siêu xe G63 từng được nhập theo diện quà biếu, tặng
Nguy cơ thất thu thuế do khai báo trị giá thấp hơn thực tế
Khi doanh nghiệp kê khai trị giá xe thấp hơn nhiều so với giá bán trên thị trường quốc tế hoặc nội địa thì phần thuế thu vào ngân sách sẽ bị giảm đáng kể. Đây là một trong những chiêu trò phổ biến nhất khiến khoản thất thoát thuế tăng cao mà chưa có biện pháp kiểm soát phù hợp đồng bộ trên toàn hệ thống hải quan và thuế vụ.
Thống kê chênh lệch thuế qua các năm từ Bộ Tài chính
Số liệu thống kê cho thấy mức chênh lệch giữa số thuế dự kiến theo giá thị trường và lượng thu thực tế có xu hướng tăng dần qua từng năm đối với nhóm hàng siêu xe nhập khẩu dưới dạng quà biếu. Điều này phản ánh sự thiếu hiệu quả trong công tác giám sát cũng như khả năng điều chỉnh chính sách chưa bắt kịp với thực tiễn biến động phức tạp ở thị trường ô tô cao cấp.
Cần cơ chế định giá minh bạch, bám sát giá thị trường và trách nhiệm rõ ràng từng khâu
Để đảm bảo tính khách quan khi đánh giá trị giá khai báo, cơ quan chức năng nên xây dựng hệ thống tham chiếu dựa trên giao dịch thực tế của hãng xe hoặc nhà phân phối uy tín. Đồng thời hoàn thiện quy trình hậu kiểm nhằm xác minh thông tin khai báo của doanh nghiệp ngay sau khi hàng cập cảng, từ đó phân bổ trách nhiệm cụ thể cho từng đơn vị liên quan trong quá trình thẩm định và quyết toán thuế.
Giám sát sử dụng và chuyển nhượng xe nhập khẩu diện quà biếu, tặng
Không chỉ dừng lại ở việc kiểm soát khâu nhập khẩu, việc theo dõi quá trình sử dụng và chuyển nhượng các mẫu xe sang được cấp dưới dạng quà tặng cũng vô cùng cần thiết nhằm chống thất thu thuế phát sinh và ngăn chặn lạm dụng chính sách ưu đãi. Một hệ thống giám sát toàn diện sẽ giúp nhà quản lý kiểm soát tốt hơn vòng đời chiếc xe sau khi thông quan.
Thực trạng xe sau khi cập cảng nhanh chóng xuất hiện trong showroom
Hiện nay không ít mẫu siêu xe sau khi được đăng ký dưới diện quà biếu lại nhanh chóng xuất hiện tại các đại lý bất hợp pháp hoặc showroom tư nhân nhằm mục đích mua bán thương mại trá hình. Điều này cho thấy thiếu hụt cơ chế ràng buộc thời gian sử dụng tối thiểu trước khi được phép sang nhượng đã tạo ra khe hở lớn cho kẻ gian tận dụng.
Đề xuất quy định thời gian sử dụng tối thiểu trước khi cho phép chuyển nhượng
Một biện pháp hữu hiệu đang được cân nhắc là áp đặt khung thời gian tối thiểu mà chiếc xe nhận quà phải được chủ sở hữu sử dụng trước khi có thể chuyển nhượng hoặc rao bán trên thị trường. Quy định này vừa góp phần ổn định thị trường vừa giúp nhà nước dễ dàng quản lý luồng hàng hóa tránh tình trạng lợi dụng chính sách ưu đãi để trục lợi cá nhân hoặc tổ chức.
Cơ chế giám sát đăng ký và chuyển nhượng sau thông quan cần rõ ràng và nghiêm ngặt
Việc xây dựng hệ thống đăng ký điện tử đồng bộ giữa các cơ quan liên quan như hải quan, đăng kiểm và sở giao thông vận tải sẽ hỗ trợ hiệu quả trong việc giám sát quá trình lưu hành cũng như chuyển nhượng của từng chiếc xe được cấp dưới dạng quà tặng. Điều này không chỉ tăng cường tính minh bạch mà còn giúp phát hiện kịp thời những hành vi vi phạm quy định hiện hành.
Phân tích thực trạng đối tác nước ngoài và các mẫu xe phổ biến được biếu tặng
Ngoài vấn đề về quản lý nội địa, một góc nhìn khác cũng rất cần thiết đó là hiểu rõ về nguồn gốc đối tác nước ngoài cung cấp ô tô nhập khẩu dưới dạng quà biếu cũng như phân tích xu hướng lựa chọn dòng xe sang phổ biến trên thị trường. Qua đó có thể nhanh chóng nắm bắt nguy cơ tiềm ẩn từ phía bên ngoài tác động đến hoạt động kinh doanh trong nước.
Những đối tác nhập khẩu nổi bật như Pacific Shipping LLC, SD Design…
Các tổ chức vận tải quốc tế hay nhà cung cấp dịch vụ logistics đóng vai trò trung gian lớn trong chuỗi cung ứng ô tô nhập khẩu hiện nay. Trong số đó, một vài đơn vị như Pacific Shipping LLC hay SD Design xuất hiện thường xuyên trong danh sách đối tác của nhiều doanh nghiệp nhưng lại chưa có sự minh bạch tuyệt đối về tỷ lệ hợp tác cũng như quy trình giao nhận hàng hóa liên quan đến mẫu xe sang trọng gây nghi ngờ về khả năng tiếp tay cho hoạt động giả mạo giấy tờ hoặc thủ tục trá hình.
Phổ biến các dòng xe sang được dùng làm quà biếu tặng Mercedes Benz AMG G63 Lexus Land Rover…
`Mercedes Benz AMG G63`, `Lexus` hay `Land Rover` là những cái tên quen thuộc trên thị trường ô tô cao cấp Việt Nam thường xuyên xuất hiện ở diện quà biếu tặng. Những mẫu xe này không chỉ có giá trị lớn mà còn mang tính biểu tượng về đẳng cấp xã hội nên dễ bị lợi dụng nhằm phục vụ mục đích kinh doanh trá hình hoặc trốn thuế nếu không có hệ thống kiểm soát nghiêm ngặt ngay từ đầu nguồn.
Đánh giá ý kiến chuyên gia về chính sách quản lý và thuế đối với xe biếu tặng
Nhiều chuyên gia kinh tế và quản lý đều đồng thuận rằng chính sách liên quan đến quản lý ô tô nhập khẩu diện quà biếu cần hướng tới sự công bằng, minh bạch với sự tham gia phối hợp chặt chẽ của nhiều bên liên quan. Những ý kiến chuyên sâu giúp làm sáng rõ ưu điểm cũng như hạn chế cần khắc phục để nâng cao hiệu quả quản lý nguồn lực quốc gia nói chung và lĩnh vực ô tô nói riêng.
Lợi ích khi giới hạn chủng loại nhãn hiệu thuộc doanh nghiệp được cấp phép
`Giới hạn chủng loại` dòng xe mà doanh nghiệp được phép đăng ký khi nhận quà biếu giúp tạo ra môi trường cạnh tranh lành mạnh hơn giữa các nhà phân phối chính hãng thay vì mở rộng tùy tiện dẫn đến tình trạng buông lỏng quản lý dễ bị lợi dụng bởi các nhóm lợi ích cá nhân hoặc tổ chức thiếu trách nhiệm. Đây được xem như bước đầu tiên để củng cố niềm tin thị trường đồng thời nâng cao chất lượng sản phẩm lưu hành.
Quan điểm về việc không nên can thiệp sâu vào chủng loại nhãn hiệu xe biếu tặng
,Mặc dù vậy, vẫn tồn tại luồng ý kiến phản biện cho rằng việc can thiệp quá sâu vào chủng loại hay thương hiệu sẽ hạn chế quyền lựa chọn hợp pháp của người nhận quà đồng thời ảnh hưởng đến đa dạng hóa thị trường xe sang tại Việt Nam. Quan điểm này nhấn mạnh vai trò song hành của quy hoạch tổng thể kết hợp với chính sách linh hoạt theo từng giai đoạn nhằm đạt cân bằng tối ưu giữa kiểm soát rủi ro và phát triển thị trường.
Tập trung xây dựng chính sách thuế công bằng minh bạch và giám sát hiệu quả
Chuyên gia đánh giá rằng nâng cao hiệu lực của hệ thống thuế hiện hành bằng cách xây dựng khung pháp lý rõ ràng cùng phương thức áp dụng linh hoạt theo từng nhóm tài sản sẽ giúp giải quyết triệt để vấn đề thất thoát ngân sách do trốn thuế hoặc kê khai gian dối trên dòng siêu xe sử dụng làm quà biếu. Đồng thời，加强 sự phối hợp giữa các cơ quan liên ngành tạo điều kiện thuận lợi cho việc trao đổi dữ liệu và thanh tra liên tục.
Vấn đề phối hợp giữa các cơ quan quản lý và những tồn đọng hiện nay
Hiệu quả quản lý dòng ô tô nhập khẩu diện quà biếu phụ thuộc rất lớn vào mức độ phối hợp đồng bộ giữa nhiều bộ ngành khác nhau từ hải quan đến công an giao thông hay sở kế hoạch đầu tư. Tuy nhiên trên thực tế vẫn còn nhiều khó khăn nhất định trong khâu chia sẻ thông tin cũng như phân công trách nhiệm gây nên tình trạng xử lý kéo dài kéo theo những tồn đọng chưa giải quyết triệt để.
Sự chuyển giao trách nhiệm giữa các bộ ngành còn lúng túng
Quá trình bàn giao thông tin giữa các đơn vị chức năng gặp nhiều vướng mắc do thiếu cơ chế phối hợp rõ ràng khiến công tác xử lý thông tin về doanh nghiệp ‘ma’ hay hàng hóa nghi vấn bị kéo dài không đáng có. Tình trạng này làm giảm hiệu quả phòng chống gian lận thương mại đồng thời gây khó khăn cho việc truy cứu trách nhiệm khi xảy ra sai phạm.
Tình trạng gần 50 siêu xe quà biếu tặng bị “mắc kẹt” tại cảng chưa được thông quan từ năm 2022
Một ví dụ điển hình phản ánh sự bất cập trong phối hợp giữa các bên là số lượng lớn khoảng gần 50 chiếc siêu xe thuộc diện quà biếu tặng bị ách tắc tại cảng suốt nhiều tháng qua do chưa hoàn tất thủ tục thông quan hoặc vướng mắc ở khâu xử lý hồ sơ. Hiện tượng này khiến nguồn vốn bị đóng băng đồng thời tạo tiền lệ xấu ảnh hưởng đến uy tín môi trường đầu tư kinh doanh.
Tham khảo thêm về báo giá xe máy điện VinFast
Giải pháp tổng thể nhằm đóng cửa doanh nghiệp ‘ma’ nhận siêu xe tặng
Để thực sự chặn đứng tình trạng doanh nghiệp ‘ma’ lợi dụng chính sách quà biếu để nhập siêu xe trá hình, cần triển khai đồng bộ nhiều giải pháp từ luật pháp đến quản lý thực tiễn bao gồm: giới hạn quyền nhập khẩu cho doanh nghiệp đủ điều kiện theo Nghị định 116; tăng cường minh bạch trong khai báo trị giá; áp dụng hệ thống giám sát nghiêm ngặt vòng đời sản phẩm; phối hợp hiệu quả giữa các cơ quan nhà nước; cũng như hoàn thiện chính sách thuế công bằng và linh hoạt. Chỉ khi tất cả yếu tố này hòa quyện cùng nhau mới hy vọng tạo ra môi trường cạnh tranh lành mạnh, bảo vệ nguồn thu quốc gia và nâng cao chất lượng quản lý ô tô cao cấp tại Việt Nam.
